چگونه یبوست را درمان کنیم؟

L128319026810

یبوست یکی از شایع‌ترین بیماری‌های عصر حاضر است. از نظر پزشکی دفع مدفوع سخت، ناکامل یا با تعداد کم همه به معنای یبوست است. هر قدر حرکات روده بزرگ کندتر باشد سلول‌های روده فرصت خواهند داشت تا آب بیشتری از مواد دفعی باز جذب کرده و به این ترتیب مدفوع خشک‌تر و سخت‌تر می‌شود. در خیلی موارد یبوست مزمن می‌تواند نشان‌دهنده یک بیماری زمینه‌ای باشد. برای تمام افراد بالای ۵۰ سال که از یبوست مزمن رنج می‌برند انجام تست غربالگری کولونوسکوپی و رد کردن مشکلات روده بزرگ ضروری است.

مهم‌ترین عامل افزایش حرکات روده فعالیت بدنی است و در صورتی که با نوشیدن مایعات کافی همراه گردد باعث اجابت مزاج راحت و منظم می‌شود. اگر آب و سایر نوشیدنی‌ها به میزان کافی مصرف نشود باعث می‌شود سلول‌های روده مجبور به بازجذب آب و حفظ آن شوند و مدفوع خشک شود.

از پیشگیری تا درمان یبوست

در این مطلب به بررسی یبوست، عوامل ایجاد کننده و کارهایی که برای پیشگیری و جلوگیری از یبوست می توانیم انجام دهیم و همچنین راه ها و روش هایی جهت درمان یبوست را ارائه می کنیم.

یبوست یکی از موضوعاتی است که بیشتر افراد در مورد آن نمی توانند به راحتی صحبت کنند. اگر شما هم از یبوست رنج می برید به خوبی آگاه هستید که مشکلی است که می تواند دردآور باشد و برای مدتی طولانی شما را درگیر خود نماید. تقریبا تمام افراد در طول زندگی خود یبوست را تجربه می کنند. مطالعات نشان می دهد که مشکل ییوست در زنان و افراد مسن بیشتر رایج است و حدود ٢ درصد افراد در جامعه با آن درگیر هستند.

یبوست چیست؟

یبوست وقتی اتفاق می افتد که حرکات روده کند تر از حد نرمال و یا کمتر از از مقدار طبیعی خود شود. تعداد دفعات طبیعی دفع از یک فرد به فرد دیگر متفاوت است، برای برخی افراد ٣ بار دفع در طول روز و برای برخی دیگر ٢ بار، ١ بار درروز و بعضی ٣ بار در طول یک هفته است ، نداشتن دفع بیشتر از ٣ روز یبوست به شمار رفته و موجب سفت شدن مدفوع و لذا سخت تر شدن عمل دفع می گردد.

بعضی افراد دچار یبوست مزمن بوده که باعث مشکل در زندگی و توانایی انجام وظایف روزانه شان می شود. یبوست مزمن می تواند باعث زورزدن بیش از حد برای دفع مدفوع و سایر مشکلات شود. درمان یبوست مزمن بسته بدلیل آن متفاوت است.

چه عواملی سبب ایجاد یبوست می شوند؟

زندگی مدرن و شهری امروزی شاید مهمترین عامل بروز یبوست باشد. عدم خوردن فیبر کافی، نوشیدن مایعات در حد نیاز،عدم داشتن تحرک کافی ، اجتناب از رفتن به دستشویی در وقت نیاز همگی می توانند از عوامل موثر در بروز یبوست باشند.

مصرف مقادیر زیاد محصولات لبنی ، استرس ، بیماری های مغز و اعصاب همچون بیماری پارکینسون و یا ام اس، آسیب های نخاعی و یا سکته مغزی ،داروهای ضد اسید که حاوی کلسیم و یا آلمینیوم هستند. بعضی از انواع داروها (بخصوص داروهای مسکن قوی از جمله داروهای مخدر دار، داروهای ضدافسردگی و یا آهن)

افسردگی ، اختلالات خوردن

یبوست ناگهانی و شدید می توانند به علت های جدی تری مانند سرطان روده بزرگ، سندرم روده تحریک پذیر ،بیماری دیابت،بیماری ام اس، بیماری پارکینسون و یا کم کاری غده تیروئید ارتباط پیدا کنند.

برخی کودکان در هنگام سن ورود به مدرسه دچار مشکل یبوست می شوند به علت این که خجالت می کشند در مدرسه به دستشویی بروند. هم چنین افراد مسن و افرادی که از داروهایی مانند قرصهای آهن،مورفین و ضد دردهای مخدر دار،داروهای إدرار اور،داروهای ضد فشار خون بالا، برخی از داروهای ضد افسردگی استفاده می کنند امکان دارد دچار یبوست شوند.

راههای درمان یبوست

روش درمان براساس علت یبوست تعیین می‌شود. در ابتدا باید رژیم غذایی این افراد اصلاح شود. در صورتی که جواب مناسب گرفته نشد، از داروهای ملین و به ترتیب از داروهای بی‌ضرر، کم ضرر و داروهای محرک شروع می‌کنیم تا به نتیجه مطلوب برسیم. البته تمام بیماران نیازمند مصرف دارو نیستند. تغییر در رژیم غذایی شامل توصیه به مصرف مواد غذایی پر فیبر مانند سبزیجات و افزایش مصرف میوه‌ است. افزایش تحرک و فعالیت بیمار نیز توصیه می‌شود. در صورت امکان قطع داروهایی که منجر به یبوست می‌شود از راه‌های درمان است. درمان کم‌کاری تیروئید و سایر بیماری‌ها باید انجام شود. برخی از ملینهای معروف عبارتند از هیدروکسید منیزیم، روغن‌های معدنی مانند پارافین، داروهای گیاهی مانند سنا، سی لاکس و پسیلیوم، ملین‌های اسموتیک مانند لاکتولوز، بیزاکودیل و روغن کرچک. روغن زیتون و روغن بادام نیز ملین‌های ملایم می‌باشند. که با عارضه‌ای همراه نمی‌باشند.

راههای کمک کننده به برطرف شدن یبوست

خوردن آلو:

این میوه خوشمزه به عنوان بهترین داروی طبیعی برای برطرف شدن یبوست در افراد شناخته شده است. آلو سرشار از فیبر بوده و هم چنین حاوی سوربیتول که یک درمان برای بهبود و یا برطرف کردن یبوست است می باشد. آلو هم چنین موجب پایین آمدن کلسترول می شود.

ورزش و فعالیت بدنی :

عدم تحرک و ورزش می تواند منجر به یبوست شود. ورزش کردن هم چنین سبب کاهش استرس می شود که خود می تواند یکی از عوامل بوجود آورنده یبوست باشد.بین وعده غذایی و ورزش حداقل یک ساعت فاصله بیندازید تا بدن فرصت هضم غذا را داشته باشد.١٥-٢٠ دقیقه پیاده روی سه بار در هفته می تواند در کاهش یبوست موثر باشد.

نوشیدن آب و مایعات به حد کافی:

خوردن آب و دیگر مایعات در حد کافی موجب می شود که از بی آبی بدن جلوگیری شود، بی آبی می تواند یکی از علل بروز یبوست باشد. مایعات و آب کافی می تواند از بروز یبوست جلوگیری نماید.

استفاده از داروهای مسهل:

استفاده از این داروها موجب برطرف شدن موقت یبوست می شود اما به عنوان یک راه حل دائمی و موثر و بدون تجویز پزشک نمی توان از آنها استفاده نمود.

یکسری داروها به عنوان “stool softener “در بازار وجود دارند که برای یبوست به کار گرفته می شوند. این گروه از داروها به مدفوع اجازه می دهند که آب بیشتری از روده بگیرد و از سخت شدن مدفوع جلوگیری می کنند و در نتیجه مدفوع راحت تر و سریعتر از بدن خارج می شود. این گروه داروها هم باید با تجویز پزشک و برای کوتاه مدت مورد استفاده قرار گیرند.

آیا درست است که کافئین و قهوه می توانند به رفع یبوست کمک کنند؟

این که کافئین موجود در قهوه ، چای و نوشابه ها می توانند موجب افزایش حرکات دستگاه گوارش شوند صحیح است اما مشکل اینجاست که کافئین ادرار آور بوده و موجب افزایش دفع آب بدن می شود و به همین خاطر در افرادی که دچار یبوست هستند مصرف آن بهتر است محدود شود تا از یبوست بیشتر جلوگیری شود.

آیا داشتن مدفوع خونی طبیعی است؟

داشتن مدفوع خونی همیشه خطرناک نیست اما همیشه باید توسط پزشک بررسیهای کافی انجام شود.

دیدن خون روشن معمولا می تواند به علت همورویید و یا فیشر باشد، اما بیماریهای التهابی روده ، پولیپها و سرطان هم می تواند علت دیدن خون روشن در مدفوع باشد. مدفوع سیاه معمولا نشانه خونریزی در قسمتهای بالاتر دستگاه گوارش می باشد. به همین دلیل دیدن خون در مدفوع حتما باید جدی گرفته شود و مراجعه به پزشک ضروری است.

پیامدهای عدم درمان یبوست

عدم درمان باعث مشغله فکری در بیمار می‌شود و بیمار دایماً فکر می‌کند که روده‌اش سالم نیست. به علاوه، باعث عوارضی مانند خونریزی ناشی از بواسیر و چکیدن خون از مقعد می‌شود که در طولانی مدت برای دستگاه گوارش و روده‌ بزرگ مضر است. در مقالاتی ذکر شده که ممکن است باعث ایجاد سرطان روده بشود، اما هنوز این مورد به اثبات نرسیده است. بنابراین با توجه به پیامدهای این بیماری، تمام بیماران باید بلافاصله بعد از بروز علامت‌های آن به پزشک مراجعه نمایند.

مدیر پنج‌شنبه 19 آذر 1394 ساعت 18:27

روانشناسی، زناشویی، مد، دکوراسیون، آشپزی، پزشکی

روانشناسی، زناشویی، مد، دکوراسیون، آشپزی، پزشکی